Therapie voor misofonie
Omdat de oorzaak van misofonie nog niet bekend is, is het moeilijk om misofonie te behandelen. In Nederland zijn er al duizenden mensen met misofonie behandeld met cognitieve gedragstherapie, met name bij het Amsterdam UMC. De laatste jaren zijn er verschillende behandelaren actief geworden, elk met hun eigen expertise, zoals hypnose en EMDR. In februari 2022 concludeerde Inge Jager in haar proefschrift dat EMDR “een veelbelovende interventie is voor misofonie.” In haar onderzoek bij 8 patiënten werd er bij 3 een significante vermindering van misofonieklachten gevonden.
Wat inmiddels duidelijk is, is dat exposuretherapie géén goede therapie voor misofonie is. Exposure (blootstelling) is een techniek uit de cognitieve gedragstherapie die effectief is bij angsten en fobieën, maar die averechts werkt bij misofonie. Angst is een andere emotie dan woede. Angst kan uitdoven door in de situatie te blijven die angstig maakt, zodat men kan ervaren dat er niet gebeurt waar men angstig voor is. Bij woede werkt dat niet; woede dooft over het algemeen uit door uit de situatie te gaan.
Het Amsterdam UMC
Op dit moment is het Amsterdam UMC (officieel: Amsterdam UMC locatie AMC) het enige instituut ter wereld dat én onderzoek doet én veel ervaring heeft met het behandelen van mensen met misofonie. De resultaten zijn hoopgevend; in mei 2017 publiceerde het A-UMC een behandelstudie met resultaten van de behandeling waaruit blijkt dat de behandeling bij 48% van de patiënten effectief was.
Kijk voor meer informatie op de website van het Amsterdam UMC.
De therapie bestaat uit een aantal interventies uit de psychomotore therapie en cognitieve gedragstherapie:
- Cognitieve gedragstherapie (CGT). Onderzoeken hoe de associatie met de triggers is ontstaan, uw ideeën over de triggers onderzoeken. Stap voor stap oefenen met moeilijke situaties zodat ze niet meer vermeden worden.
- Aandachtstraining. De oefeningen en technieken zich erop gericht om de hyperfocus (zie Wat gebeurt er in het brein?) te doorbreken door het verleggen van de aandacht. U leert uw aandacht te verleggen naar uzelf, uw taak of uw omgeving.
- Counterconditionering. U leert nieuwe associaties aan bij uw triggers. O.a. door het maken van een filmpje en het monteren van geluidsfragmenten.
- Ontspanning. U leert ontspannings-, ademhalings- en bewegingsoefeningen om beter met spanning om te kunnen gaan.
De behandeling bij het Amsterdam UMC is vrij intensief. Verspreid over drie maanden komen patiënten (vanaf 18 jaar) acht keer in een groep bijeen. Daarnaast gaan patiënten thuis aan de slag met opdrachten. Familieleden worden actief betrokken bij de therapie. Het kan erop neerkomen dat een patiënt vrijwel dagelijks met de therapie bezig is, ook door wat het losmaakt aan emoties en door het proces van bewustwording. Door het bewustwordingsproces lijkt de misofonie in eerste instantie erger te worden.
Acht weken lang oefent men met verschillende technieken. Van de ene techniek zal men meer resultaat merken dan van de andere. Het is niet mogelijk om in acht weken duurzame nieuwe verbindingen in het brein aan te maken. Het echte werk begint in feite ná de therapie. Door dagelijks de geleerde aandacht- en ontspanningsoefeningen te blijven doen, kan de misofonie duurzaam verminderen.
Kinderen en jongeren
Levvel, specialisten in jeugd en gezin, behandelt kinderen en jongeren met misofonie van 8 tot 18 jaar. Kijk voor meer informatie op de website van Levvel.
De afgelopen jaren heeft het Amsterdam UMC diverse therapeuten opgeleid met het protocol van hun therapie. Dit behandelprotocol is ook in boekvorm uitgebracht: Misofonie. Het behandelprotocol in 8 sessies: groepen, kinderen en individuele therapie door Arnoud van Loon (ISBN 9789024430659).
Arnoud van Loon en Marthe van der Pol (beiden behandelaars van misofonie van het eerste uur bij het A-UMC) hebben samen een zelfhulpboek geschreven voor mensen met misofonie: Misofonie. Gek van geluid. (ISBN 9789024431014).
Overige behandelaars
In dit overzicht staan diverse behandelaren die op hun website aangeven therapie voor misofonie te geven. Dit overzicht is louter bedoeld om het makkelijker te maken om een behandelaar te vinden, het is ongetwijfeld niet compleet. Als u contact opneemt met een behandelaar, vraag dan naar zijn of haar visie op misofonie, wat de aanpak inhoudt, hoeveel ervaring er is met misofonie en wat de resultaten zijn.
- Misofoniepsycholoog, online behandeling door psycholoog met ervaring bij het AMC
- Vergeer Training en Therapie, Oegstgeest, behandeling van kinderen en volwassenen volgens het behandelprotocol van het Amsterdam UMC
- Praktijk Tamara, Eindhoven, praktijk voor psychologie en energetische behandeling
- Praktijk voor Psychotherapie, Kortenhoef, cognitieve gedragstherapie i.c.m. hypnotherapie
- Lichtwerk & Hartzaken, holistische behandeling met SRT (sequent repatterning therapy) als basis. Individuele online consulten via Zoom gecombineerd met e-learning
- Barends Psychology Practice, online behandeling
- Psymax, Gilze, individuele behandeling van kinderen en volwassenen
- Hypnosepraktijk Venlo, Venlo, hypnose